Budowa domu na firmę

Podstawowa zasada rozliczania VAT mówi o możliwości obniżenia kwoty podatku o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w którym nabyte towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Budowa domu na firmę musi być w całości lub części związana z przedmiotem działalności prowadzonej przez przedsiębiorcę. Niestety dla wszystkich podatników, zmiany w ustawach o podatkach CIT i PIT wprost zakazują amortyzowania budynków i lokali mieszkalnych. Dom musi znaleźć się w ewidencji środków trwałych przedsiębiorstwa, jednak inwestycja nie może być już kosztem uzyskania przychodu. Nie można wykluczyć, że w przyszłości stan prawny w tym zakresie ulegnie zmianom.

Ten artykuł jest wynikiem naszej współpracy z walkazfiskusem.pl

Budowa domu na firmę – przeznaczenie całości na potrzeby działalności gospodarczej i cele mieszane

Aby wybudować dom, w którym będzie możliwe również prowadzenie działalności gospodarczej, trzeba najpierw nabyć działkę lub prawo wieczystego użytkowania gruntów. W świetle prawa wydatki poniesione na nabycie ziemi mogą być kosztem uzyskania przychodów dopiero przy jej sprzedaży – domyślnie razem z domem budowanym na firmę. Przy opłatach z tytułu użytkowania wieczystego nie ma takiego warunku. Przedsiębiorca musi zdecydować, jaka część budynku będzie wykorzystywana na potrzeby czynności opodatkowanych, czyli cele działalności. Możliwe są różne warianty, w tym:

• przeznaczenie całego domu na wynajem długo- lub krótkoterminowy;
• wydzielenie pomieszczeń, pokoi wyłącznie do celów firmy – z rejestracją nowej siedziby lub bez;
• prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej bez fizycznego wyodrębniania biura, warsztatu, pracowni etc.

Musi istnieć związek między działalnością firmy a budową domu i jego przeznaczeniem – liczą się również procentowe udziały części „firmowej” w całej powierzchni. Jeśli całość jest wykorzystywana wyłącznie przez działalność gospodarczą, można odliczyć 100% kwoty podatku od towarów i usług na materiały budowlane, prace fachowców itd. Jeżeli na cele przedsiębiorstwa zostanie przeznaczona część domu – np. 30% – to taka sama część kwoty podatku naliczonego podlega odliczeniu. Najważniejszy jest tutaj art. 86 ust. 7b ustawy VAT, który wprost podnosi kwestię wytworzenia nieruchomości wchodzącej w skład majątku przedsiębiorstwa prowadzonego przez podatnika. Do końca 2022 grudnia taka sama zasada proporcjonalności dotyczyła odpisów amortyzacyjnych.

Rozliczenie budowy domu na firmę. Odliczenie podatku VAT, zakaz odpisów amortyzacyjnych od 2023 roku

Prawo do odliczenia VAT przysługuje płatnikom podatku od towaru i usług. Status podatnika nie wymaga rejestracji działalności, a podjęcia czynności podlegających opodatkowaniu. Ewentualne zwolnienia z VAT-u sprawią, że fiskus zakwestionuje zasadność zwrotów. Każde zlecenie i zakup z myślą o budowie domu na firmę, od którego przedsiębiorca chce uzyskać odliczenie kosztów, musi być udokumentowany fakturą – jeżeli firma zakończy działalność lub zmieni przeznaczenie budynku na 100-procentowo mieszkalne, zostanie dokonana korekta odliczonego VAT-u. Okres korekty tego podatku w przypadku nieruchomości wynosi aż 10 lat. Ponadto spółka czy właściciel firmy jednoosobowej w razie ewentualnej kontroli ma obowiązek wykazać związek pomiędzy dokonanymi wydatkami a swoimi przychodami i działalnością, aby mieć prawo takiego rozliczania podatku VAT.

Do końca 2021 r. istniała możliwość amortyzacji wydatków na budowę domu na firmę. Nieruchomość trafiała do ewidencji środków trwałych, podstawowa stawka dla nowych lokali mieszkalnych wynosiła 1,5% rocznie. Zmiany prawa w tzw. Polskim Ładzie sprawiły, że inwestycje rozpoczęte po 1 stycznia 2022 r. nie podlegały amortyzacji, a w przypadku budynków postawionych wcześniej możliwość dokonywania odpisów skończyła się 31 grudnia 2022 – wielu przedsiębiorców i ekspertów zgłasza, że może to być naruszenie praw nabytych, gdyż mnóstwo inwestycji nie zostało zamortyzowanych do końca. Urząd Skarbowy podkreśla, że nie rozstrzyga o zgodności przepisów z ustawą zasadniczą. Nie wiadomo, czy i kiedy Trybunał Konstytucyjny zajmie się tą sprawą.

• Zakup mieszkania na firmę
• Zakup działki na firmę – najważniejsze kwestie
• Zakup mieszkania na firmę a VAT – co musisz wiedzieć?
• Zakup nieruchomości na firmę
• Jak ominąć podatek od darowizny: przepisanie domu na syna